ผลกระทบทางสังคมของปัญญาประดิษฐ์และเทคโนโลยี (ตอนจบ)

ที่มาภาพ: https://youtu.be/4_jRurLz0m4?t=846

บทความในวันนี้ขอนำเสนอตอนจบของการสนทนาระหว่าง Bernard Marr นักอนาคตศาสตร์และที่ปรึกษาด้านกลยุทธ์และเทคโนโลยีกับ Jamie Susskind ทนายความและผู้เขียนหนังสือที่ได้รับรางวัลเรื่อง Future Politics: Living Together in a World Transformed by Tech[1]

เทคโนโลยีทำให้สามารถควบคุมการรับรู้และอำนาจ (Technology Enables Perception Control and Power)

          ปัจจุบันเราอาศัยบุคคลที่สามเพื่อจะบอกเราว่าเกิดอะไรขึ้นในโลกนี้ บุคคลที่สามเหล่านั้นมักจะไม่ได้เป็นสื่อทางเทคโนโลยีดิจิตอล เมื่อเราได้รับข่าวข่าวสารจากแหล่งป้อนข่าว (newsfeed) เราอยู่ภายใต้ความเมตตาของเทคโนโลยีเหล่านั้นที่ตัดสินว่าจะนำเสนอความเป็นจริงส่วนเล็ก ๆ แก่เรา เราต้องยอมรับว่าเจ้าของและผู้ควบคุมเทคโนโลยีที่กรองการรับรู้ของเราในโลกมีพลังอำนาจอย่างมาก เพราะพวกเขากำหนดความรู้สึกภายในที่ลึกที่สุดและจิตวิญญาณของเรารวมทั้งความเข้าใจร่วมกันของเราเกี่ยวกับสิ่งที่มีความสำคัญ

          อำนาจมีการลดหลั่นลงไปบนแนวความคิดทางการเมืองที่เรียบง่ายเช่น ประชาธิปไตย การแลกเปลี่ยนความคิดเห็นทางออนไลน์ของเราได้เปลี่ยนแปลงกระบวนการประชาธิปไตย โดยมีคำถามเกี่ยวกับเสรีภาพ อะไรคือความหมายของการมีชีวิตอยู่ในโลกเมื่อกฎเกณฑ์ไม่ได้ถูกกำหนดโดยรัฐ แต่เป็นบริษัทเอกชน ซึ่งบ่อยครั้งไม่ได้ให้เสรีภาพสูงสุดแก่เรา

          เมื่อคิดถึงความยุติธรรม สิ่งที่เหมือนกับการใช้ชีวิตในโลกที่เราเข้าถึงสิ่งสำคัญเช่น การงาน การประกันหรือเครดิตอาจถูกสื่อด้วยอัลกอริทึม (algorithms) ซึ่งไม่จำเป็นต้องมีความยุติธรรมหรือศีลธรรมหรือกฎหมายกำหนดให้เป็น ตัวอย่างเช่น ระบบจดจำใบหน้า (face recognition system) ที่ไม่เห็นสีผิวของคนเพราะถูกฝึกฝนบนชุดข้อมูลของคนผิวขาว  ในทำนองเดียวกันระบบจดจำเสียง (voice recognition system) สามารถทำความเข้าใจด้วยสำเนียงการออกเสียง (accents) ก่อนหน้านี้ปัญหาประเภทนี้ถูกมองว่าเป็นปัญหาทางวิศวกรรมหรือปัญหาขององค์กร แต่ Susskind เห็นว่าเป็นปัญหาการเมือง

เรียกร้องหาความชัดเจน (Call for Clarity)

          ขณะที่ปัจเจกบุคคลมีอำนาจปรับปรุงสุขอนามัยทางดิจิตอล (digital hygiene) แต่การกระทำ (ด้วยตนเอง) ของปัจเจกบุคคลไม่มีอำนาจโยกย้ายปัญหาเหล่านี้ ซึ่งสามารถแก้ไขผ่านวิธีการและกลไกร่วมเท่านั้น Susskind เชื่อว่าหากคุณต้องการเปลี่ยนกฎของเกมสำหรับทุกคน หนทางเดียวที่จะทำได้ คือ กฎหมาย การออกกฎหมายและข้อบังคับ

การเรียกร้องให้กระทำการในระดับที่ทำให้บางคนรู้สึกอึดอัดใจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสหรัฐฯบางคนสงสัยว่ารัฐพยายามแก้ไขปัญหาโดยออกคำสั่งเป็นเอกเทศ ซึ่ง Susskind เห็นว่าเป็นเรื่องจำเป็น

แม้บางคนสงวนท่าทีที่จะไว้วางใจรัฐบาลในการกำหนดกฎระเบียบและขอบเขตของเทคโนโลยี Susskind เชื่อว่า เราต้องมีศรัทธาในการเมือง หากเชื่อมั่นว่าเราไม่ได้อยู่ในโลกที่ปะทะกันด้วยกำลังที่มองไม่เห็นและอยู่เหนือการควบคุม เนื่องเพราะทุกสิ่งกระจุกตัวอยู่ในมือเอกชน

บริษัทเทคโนโลยีนำโดยมนุษย์ที่แสวงหาผลกำไรอันเป็นเป้าหมายในสังคมทุนนิยม ขณะที่ไม่มีอะไรผิดปกติเราออกแบบระบบการเมือง เพื่อให้พวกเขามีคำอธิบายเมื่อทำพลาด ซึ่งเป็นเหตุผลที่ชัดเจนว่าทำไมวิถีทางการเมืองจึงมีความสำคัญในโลกที่มีการเปลี่ยนแปลงโดยเทคโนโลยี

---

[1] What’s The Impact Of Artificial Intelligence And Technology On Society by Bernard Marr Forbes Mar 9, 2020,01:48am EDT Available at: https://www.forbes.com/sites/bernardmarr/2020/03/09/whats-the-impact-of-artificial-intelligence-and-technology-on-society/#424a93143098

About Kim
Kim is a retired civil servant, specializing in intelligence analysis. He loves productivity hacks, minimalist workflows and CSI series.